financial scholarships महाराष्ट्र राज्यातील बांधकाम कामगारांसाठी आणि त्यांच्या मुलांसाठी अनेक कल्याणकारी योजना राबविल्या जातात. यापैकी एक महत्वाची योजना म्हणजे शैक्षणिक शिष्यवृत्ती योजना. या योजनेअंतर्गत मजूर कार्डधारकांच्या मुलांना शिक्षणासाठी आर्थिक सहाय्य दिले जाते. या लेखात आपण महाराष्ट्र इमारत व इतर बांधकाम कामगार कल्याणकारी मंडळाच्या शैक्षणिक शिष्यवृत्ती योजनेबद्दल संपूर्ण माहिती जाणून घेणार आहोत.
मजूर कार्ड म्हणजे काय?
महाराष्ट्र इमारत व इतर बांधकाम कामगार कल्याणकारी मंडळाच्या अंतर्गत बांधकाम क्षेत्रात काम करणाऱ्या कामगारांसाठी मजूर कार्ड हे एक ओळखपत्र आहे. या कार्डमुळे कामगारांना विविध कल्याणकारी योजनांचा लाभ घेता येतो. दैनंदिन मजुरी करणारे, रोजंदारीवर काम करणारे आणि ५५ वेगवेगळ्या श्रेणींमध्ये काम करणारे कामगार हे कार्ड बनवू शकतात.
शैक्षणिक शिष्यवृत्ती योजनेची वैशिष्ट्ये
शिष्यवृत्तीचे दर:
- इयत्ता १ ली ते ९ वी: वार्षिक ₹२,५०० शिष्यवृत्ती
- इयत्ता १० वी ते १२ वी: वार्षिक ₹५,००० शिष्यवृत्ती
- विशेष शिष्यवृत्ती: इयत्ता १० वी किंवा १२ वी मध्ये ५०% पेक्षा जास्त गुण मिळविल्यास ₹१०,००० अतिरिक्त आर्थिक सहाय्य
योजनेची महत्वाची वैशिष्ट्ये:
- एका कुटुंबातील पहिल्या दोन मुलांना लाभ मिळतो
- मुलगा किंवा मुलगी दोघांनाही समान लाभ
- कामगार स्वतः किंवा त्यांची पत्नी शिक्षण घेत असल्यास त्यांनाही लाभ मिळू शकतो
- ऑनलाइन अर्ज प्रक्रिया
- DBT माध्यमातून थेट बँक खात्यात रक्कम जमा
पात्रता
मजूर कार्डधारकांसाठी:
- महाराष्ट्र राज्यातील नोंदणीकृत बांधकाम कामगार असणे आवश्यक
- मजूर कार्ड बनवून किमान एक वर्ष पूर्ण झाले पाहिजे
- नियमित योगदान (₹१ प्रतिमहिना) भरलेले असावे
- कामगाराच्या प्रोफाईलमध्ये मुलांची नावे नोंदणीकृत असावीत
विद्यार्थ्यांसाठी:
- कामगाराचे पहिले दोन मुले पात्र
- मान्यताप्राप्त शाळा/महाविद्यालयात शिक्षण घेत असावे
- १० वी/१२ वी मध्ये ५०% पेक्षा जास्त गुण असल्यास विशेष लाभ
महत्वाची सूचना
जर एका कुटुंबात पती-पत्नी दोघांचेही मजूर कार्ड असतील, तर दोघांनी एकाच मुलासाठी वेगवेगळे अर्ज करू नयेत. फक्त एकाच मजूर कार्डवरून अर्ज करावा. दोन्ही कार्डवरून अर्ज केल्यास ही चुकीची कृती मानली जाईल आणि कारवाई होऊ शकते.
आवश्यक कागदपत्रे
मजूर कार्डधारकाचे कागदपत्र:
- मजूर कार्ड / स्मार्ट कार्ड
- ₹१ योगदानाची पावती
- बँक पासबुक (मजूर कार्डधारकाचे)
- आधार कार्ड
- रेशन कार्ड (ज्यात मुलांची नावे असावीत)
विद्यार्थ्याचे कागदपत्र:
- शाळा/महाविद्यालयाचे बोनाफाईड प्रमाणपत्र
- गुणपत्रिका (मार्कशीट) – १० वी/१२ वी साठी
- आधार कार्ड
- महाविद्यालयाचे ओळखपत्र (उपलब्ध असल्यास)
ऑनलाइन अर्ज प्रक्रिया
Step 1: वेबसाइट अ‍ॅक्सेस करा
mahaboc.in या अधिकृत वेबसाइटवर जा. मोबाईल किंवा कॉम्प्युटर दोन्हीवरून अर्ज करता येतो.
Step 2: योजना निवडा
होमपेजवर “कल्याणकारी योजना” या टॅबवर क्लिक करा. त्यानंतर “शैक्षणिक योजना” निवडा.
Step 3: योग्य योजना निवडा
- E01: सामान्य शिष्यवृत्ती (१ ली ते १२ वी)
- E02: १० वी/१२ वी मध्ये ५०% पेक्षा जास्त गुण मिळविल्यास विशेष शिष्यवृत्ती
Step 4: ऑनलाइन अर्ज भरा
- “बांधकाम कामगार दाव्यासाठी ऑनलाइन अर्ज करा” वर क्लिक करा
- नोंदणी क्रमांक प्रविष्ट करा
- “New Claim” निवडा
- संपूर्ण फॉर्म भरा
- आवश्यक कागदपत्रे अपलोड करा
Step 5: भेटीची तारीख बुक करा
अर्ज सबमिट केल्यानंतर कागदपत्र पडताळणीसाठी भेटीची तारीख (स्लॉट) बुक करा.
Step 6: कागदपत्र पडताळणी
निवडलेल्या तारखेला नजीकच्या कार्यालयात जाऊन कागदपत्रांची पडताळणी करून घ्या.
अर्ज करण्याची वेळ
- सामान्यतः जून-जुलै महिन्यात अर्ज स्वीकारले जातात
- १० वी/१२ वी च्या निकालानंतर लगेच अर्ज करा
- नवीन प्रवेश घेतल्यानंतर बोनाफाईड प्रमाणपत्र मिळवून अर्ज करा
लाभ मिळण्याची प्रक्रिया
- अर्ज मंजूर झाल्यानंतर १ ते ३ महिन्यांत रक्कम मिळते
- थेट बँक हस्तांतरण (DBT) द्वारे पैसे जमा होतात
- मजूर कार्डधारकाच्या खात्यात रक्कम जमा होते (विद्यार्थ्याच्या खात्यात नाही)
महत्वाच्या सूचना
- मुलांची नावे मजूर कार्ड प्रोफाईलमध्ये नोंदणीकृत असणे आवश्यक
- नाव नोंदणी किंवा दुरुस्तीसाठी जिल्हा डब्ल्यूएफसी कार्यालयात संपर्क साधा
- ऑनलाइन सेंटरवर फॉर्म भरण्याचे शुल्क साधारणतः ₹१०० ते ₹२०० असते
- चुकीचे कागदपत्र सादर केल्यास अर्ज नाकारला जाऊ शकतो
विशेष टिप्स
- सर्व कागदपत्रांच्या स्कॅन कॉपी तयार ठेवा
- मूळ गुणपत्रिका जपून ठेवा
- अर्जाची प्रिंट काढून ठेवा
- अर्ज क्रमांक नोंदवून ठेवा
- नियमित पाठपुरावा करा
समस्या निवारण
सामान्य समस्या आणि उपाय:
- मुलाचे नाव प्रोफाईलमध्ये नाही: जिल्हा कार्यालयात अर्ज करून नाव जोडवा
- कागदपत्रे अपूर्ण: सर्व आवश्यक कागदपत्रे पुन्हा तपासा
- तांत्रिक अडचणी: हेल्पलाइन नंबरवर संपर्क साधा
संपर्क माहिती
अधिक माहितीसाठी किंवा तक्रारींसाठी:
- वेबसाइट: mahaboc.in
- जिल्हा कामगार कल्याण कार्यालय
- हेल्पलाइन: राज्य कामगार विभागाच्या वेबसाइटवर उपलब्ध
महाराष्ट्र मजूर कार्ड शैक्षणिक शिष्यवृत्ती योजना ही बांधकाम कामगारांच्या मुलांसाठी एक उत्तम संधी आहे. या योजनेचा लाभ घेऊन कामगार वर्गातील मुले उच्च शिक्षण घेऊ शकतात. योग्य कागदपत्रे आणि वेळेत अर्ज करून या योजनेचा पूर्ण लाभ घ्यावा.
Also Read:
घरकुल योजनेच्या नवीन याद्या जाहीर, आत्ताच पहा आवश्यक कागदपत्रे New lists of Gharkul scheme
शिक्षण हे प्रत्येक मुलाचा अधिकार आहे आणि या योजनेमुळे आर्थिक अडचणी शिक्षणाच्या मार्गात अडथळा बनणार नाहीत. तुम्हाला ही माहिती उपयुक्त वाटली असेल तर इतरांनाही शेअर करा आणि अधिकाधिक कामगार बांधवांपर्यंत ही माहिती पोहोचवा. शिक्षित समाज हाच प्रगत समाज!