Get a Farmer ID card शेतकरी बांधवांनो, पीएम किसान सन्मान निधी योजना हा शेतकऱ्यांसाठी एक महत्त्वपूर्ण आर्थिक आधार ठरला आहे. या योजनेंतर्गत दरवर्षी ६,००० रुपये तीन हप्त्यांमध्ये शेतकऱ्यांच्या खात्यात जमा केले जातात. परंतु, एप्रिल २०२५ पासून या योजनेमध्ये काही महत्त्वपूर्ण बदल करण्यात आले आहेत, ज्याबद्दल प्रत्येक लाभार्थी शेतकऱ्याने माहिती घेणे गरजेचे आहे.
शेतकरी ओळखपत्र अनिवार्य
सर्वात महत्त्वाचा बदल म्हणजे आता या योजनेचा लाभ घेण्यासाठी शेतकरी ओळखपत्र (फार्मर आयडी कार्ड) असणे अनिवार्य करण्यात आले आहे. केंद्र आणि राज्य सरकारने वारंवार या बदलाबाबत सूचना दिल्या आहेत. जर आपल्याकडे शेतकरी ओळखपत्र नसेल, तर विसावा हप्ता किंवा पुढील हप्ते मिळणार नाहीत. म्हणूनच, जे शेतकरी सध्या या योजनेचा लाभ घेत आहेत, त्यांनी लवकरात लवकर शेतकरी ओळखपत्र काढणे आवश्यक आहे.
नवीन नोंदणी प्रक्रिया
ज्या शेतकऱ्यांना नवीन नोंदणी करायची आहे, त्यांच्यासाठी प्रक्रिया थोडी बदलली आहे. आता नवीन नोंदणी करण्यासाठी आपल्याकडे फार्मर आयडी कार्ड असणे अनिवार्य आहे. फार्मर आयडी कार्ड नसल्यास, आपण या योजनेसाठी पात्र ठरणार नाही.
नोंदणी प्रक्रिया – सविस्तर माहिती
पीएम किसान सन्मान निधी योजनेसाठी नोंदणी करण्याची प्रक्रिया खालीलप्रमाणे आहे:
१. सर्वप्रथम, अधिकृत पोर्टलवर जा (https://pmkisan.gov.in/) २. आधार कार्ड नंबर प्रविष्ट करा ३. मोबाईल नंबर प्रविष्ट करा (लक्षात ठेवा: जर आपल्या कुटुंबातील कोणी या योजनेसाठी याच मोबाईल नंबरचा वापर केला असेल, तर त्याच नंबरचा पुन्हा वापर करता येणार नाही) ४. आपले आधार कार्ड मोबाईल नंबरशी लिंक असणे आवश्यक आहे ५. आपले राज्य निवडा (महाराष्ट्राच्या लाभार्थींसाठी “महाराष्ट्र” निवडा) ६. कॅप्चा कोड प्रविष्ट करा ७. “गेट ओटीपी” बटणावर क्लिक करा
यानंतर, आपल्याला एक नोटिफिकेशन दिसेल जे दर्शवेल की आपली फार्मर आयडी जनरेट झाली आहे की नाही. जर “युवर फार्मर आयडी नॉट जनरेटेड” असा मेसेज येत असेल, तर आपण प्रथम राज्य पोर्टलवरून शेतकरी ओळखपत्र काढून मगच नोंदणी प्रक्रिया पूर्ण करू शकता.
शेतकरी ओळखपत्र कसे काढावे?
शेतकरी ओळखपत्र खालील ठिकाणी जाऊन काढू शकता:
१. सीएससी सेंटर (कॉमन सर्व्हिस सेंटर) २. आपले सरकार सेवा केंद्र ३. तुमच्या गावातील तलाठी कार्यालय
शेतकरी ओळखपत्र काढण्यासाठी आवश्यक कागदपत्रे:
- आधार कार्ड
- जमिनीचे ७/१२ उतारा किंवा मालकी हक्क दाखला
- बँक खाते तपशील
- पासपोर्ट साइज फोटो
- मोबाईल नंबर (आधार कार्डशी लिंक असलेला)
लाभार्थींसाठी इतर महत्त्वाचे नियम
१. आधार-मोबाईल लिंकेज: आपल्या आधार कार्डला मोबाईल नंबर लिंक असणे आवश्यक आहे. यामुळे ओटीपी प्रमाणीकरण प्रक्रिया सुरळीत होते.
२. एकाच कुटुंबातून एकच लाभार्थी: एका कुटुंबातून फक्त एकाच व्यक्तीला या योजनेचा लाभ मिळू शकतो. त्यामुळे एकाच मोबाईल नंबरचा वापर करून एकापेक्षा अधिक नोंदणी करता येणार नाही.
३. ई-केवायसी अद्यतन: पीएम किसान लाभार्थींनी आपली ई-केवायसी अद्यतन ठेवणे महत्त्वाचे आहे. याशिवाय हप्ते थांबवले जाऊ शकतात.
४. बँक खाते तपासणी: लाभार्थींनी आपले बँक खाते आधार कार्डशी लिंक असल्याची खात्री करावी. हे NPCI पोर्टलवर तपासता येईल.
कोणत्या शेतकऱ्यांना लाभ मिळणार नाही?
काही शेतकरी या योजनेसाठी अपात्र ठरू शकतात, जसे:
१. आयकर भरणारे शेतकरी २. सरकारी नोकरीत असलेले शेतकरी ३. निवृत्तिवेतन घेणारे शेतकरी (मासिक १०,००० रुपयांपेक्षा जास्त) ४. डॉक्टर, वकील, चार्टर्ड अकाउंटंट यांसारखे व्यावसायिक ५. मंत्री, खासदार, आमदार, जिल्हा परिषद अध्यक्ष, महापौर यांसारखे राजकीय पदाधिकारी
विसावा हप्ता – महत्त्वाची सूचना
येणारा विसावा हप्ता (२०२५-२६ चा प्रथम हप्ता) फक्त त्याच शेतकऱ्यांना मिळेल ज्यांच्याकडे शेतकरी ओळखपत्र आहे. जे शेतकरी आधीपासून या योजनेचा लाभ घेत आहेत, त्यांनीही ही अट पूर्ण करणे आवश्यक आहे.
शेतकरी ओळखपत्राचे फायदे
शेतकरी ओळखपत्र केवळ पीएम किसान योजनेसाठीच नव्हे, तर इतर अनेक शेतकरी अनुदान योजनांसाठीही उपयुक्त ठरणार आहे:
१. शासकीय अनुदानित कृषी योजनांचा लाभ घेण्यासाठी २. कीटकनाशके, खते यांच्या खरेदीसाठी अनुदान मिळवण्यासाठी ३. कृषी विमा योजनेचा लाभ घेण्यासाठी ४. शेतीपूरक उपकरणे खरेदीसाठी अनुदान मिळवण्यासाठी ५. नमो शेतकरी महासन्मान निधी योजनेचा लाभ घेण्यासाठी
नवीन नियमांमागील कारणे
सरकारने या नवीन नियमांची अंमलबजावणी अनेक कारणांसाठी केली आहे:
१. अपात्र लाभार्थी रोखणे: अनेक अपात्र व्यक्ती या योजनेचा गैरलाभ घेत होते. शेतकरी ओळखपत्र अनिवार्य केल्याने, फक्त खरे शेतकरीच या योजनेचा लाभ घेऊ शकतील.
२. पारदर्शकता वाढवणे: डिजिटल रेकॉर्ड ठेवण्यामुळे योजनेच्या अंमलबजावणीमध्ये पारदर्शकता येईल.
३. डिजिटलायझेशन प्रक्रिया: शेतकऱ्यांचा डिजिटल डेटाबेस तयार करण्यासाठी ही पावले उचलण्यात आली आहेत.
४. दुहेरी लाभ रोखणे: एकाच कुटुंबातील एकापेक्षा अधिक सदस्यांना या योजनेचा लाभ मिळण्यावर नियंत्रण येईल.
शेतकऱ्यांनी काय करावे?
१. जर आपल्याकडे अद्याप शेतकरी ओळखपत्र नसेल, तर लवकरात लवकर शेतकरी ओळखपत्र काढून घ्या. २. आपले आधार कार्ड मोबाईल नंबरशी लिंक आहे का हे तपासा. ३. आपले बँक खाते आधार कार्डशी लिंक आहे का हे तपासा. ४. आपल्या नोंदणी स्थितीची तपासणी पीएम किसान पोर्टलवर करा. ५. मोबाईल नंबर बदलल्यास, त्याची माहिती पोर्टलवर अपडेट करा.
शेतकरी बांधवांनो, पीएम किसान सन्मान निधी योजनेच्या या नवीन नियमांकडे दुर्लक्ष करू नका. आपल्या पुढील हप्त्यासाठी पात्र राहण्यासाठी शेतकरी ओळखपत्र काढणे अत्यंत महत्त्वाचे आहे. लवकरात लवकर ही प्रक्रिया पूर्ण करा आणि योजनेच्या लाभापासून वंचित राहू नका. सरकारच्या या उपक्रमाचा मुख्य उद्देश योग्य लाभार्थींपर्यंत योजनेचे फायदे पोहोचवणे आणि शेतकऱ्यांचे जीवनमान उंचावणे हाच आहे.
या नवीन बदलांबद्दल अधिक माहितीसाठी पीएम किसान सन्मान निधी योजनेच्या अधिकृत वेबसाईटला भेट द्या (https://pmkisan.gov.in/) किंवा आपल्या जवळच्या कृषि केंद्राला भेट द्या.